من به روندها و اتفاقهای آینده خیلی علاقمندم، به همین دلیل تصمیم گرفتم یک سری نوشته تحت عنوان “عقب نمونی!” بنویسم و به این روش خودم هم بیشتر در مورد روندها بخونم و یاد بگیرم. توی قسمت اول این سری نوشتهها در مورد درستی سنجی (Fact Checking) مینویسم.
به نظر میرسه درستی سنجی به عنوان یک حوزه جداگونه داره جاش رو توی رسانههای دنیا باز میکنه. تا قبل از این تولید خبر به عهده رسانههای متمرکز بود اما با رشد شبکههای اجتماعی و تبدیل شدن هر فرد به انتشار دهنده خبر یا اطلاعات (distributed شدن منابع خبر)، اهمیت چک کردن درستی اطلاعاتی که منتشر میکنیم یا اطلاعاتی که از افراد دیگه دریافت میکنیم خیلی اهمیت پیدا میکنه.
روند بودن این اتفاق توی چند سال دیگه با تکنولوژیهایی مثل Deep Fake خیلی جدیتر هم میشه. اگر شما هم مثل من مدتی هست که سعی میکنین هر پیامی رو برای هرکسی فوروارد نکنین و اول درستی اون رو توی اینترنت بررسی کنین، تا چند سال دیگه در مورد ویدیوهایی که میبینیم هم باید این کار رو انجام بدیم و کار خیلی سخت میشه. تا قبل از این یک متن به غلط به پروفسور سمیعی ربط داده میشد و ما به راحتی با دیدن منابع صحبتهای ایشون و کتابها درستی این نوشته رو بررسی کنیم، اما چند سال بعد ممکنه ببینیم خود پروفسور سمیعی داره توی یک سمینار در مورد حرمت رفیق و سوز عشق نطق میکنه :))
به نظر میاد اگه این اتفاق بیفته و اعتبار ذاتی فیلم و صوت هم مثل نوشته از بین بره و نیاز به اعتبار سنجی داشته باشه، کار خیلی سخت میشه و نیاز هست که موسسههایی به صورت مستقل شکل بگیرن و این کار رو انجام بدن. اینجا به نظر میاد باید حواسمون باشه که عقب نمونیم. توی هر روندی امکان عقب موندن هست و ممکنه به روند سالم زندگیمون آسیب بزنیم.
خلاصه که تا دیر نشده یک سری به بعضی از وبسایتهای fact checking بزنین که اتفاقا توی انتخابات آمریکا هم خیلی بحثش داغ شد (سر برچسب توییتر روی توییت ترامپ که به یک مقالههای درستی سنجی لینک شده بود). بعضی خبرگزاری ها هم بخشی برای درستی سنجی ایجاد کردن مثل بخش fact checker واشنگتن پست.
توی ایران سایتهای درستی سنجی چندان به مذاق دوستان خوش نمیاد. به همین دلیل فکت نامه که تقریبا تنها پروژه درستی سنجی در مورد اخبار و اطلاعات داخل ایران هست مسدوده و طبق قانون هم من نمیتونم بهش لینک بدم. کافیه اسمش رو سرچ کنین. اکانت اینستاگرامشون رو میتونید ببینید و کلی اطلاعات به درد بخور بدست بیارید.
وبسایت گمانه هم از چند سال قبل از فکت نامه کارش رو شروع کرده بود اما الآن مدتیه که غیرفعاله و آخرین فکتی که بررسی کرده بود مال تقریبا دو سال پیشه.
سعی میکنم در این مورد اگه وبسایتهای بیشتری پیدا کردم قرار بدم.
پی نوشت: تصویر این پست دارای لایسنس رایگان است.